- Punom Pen Hakkında
Punom Pen, Kamboçya Krallığı’nın başkentidir. Politik, ekonomik, ticari, sosyal, turistik, kültürel ve diplomatik merkezdir. Başkent, Kamboçya’nın güneyinde Mekong, Aşağı Mekong, Tonle Sap ve Tonle Bassac nehirlerinin birbirine karıştıkları noktada (Kmer’de Chaktomouk olarak adlandırılır) konumlanmaktadır. 2019 nüfus sayımına göre, Punom Pen’de kayıtlı toplam nüfus yaklaşık 2.13 milyon civarındadır. Toplam nüfus gün içinde 3 milyonun üzerine çıkabilmektedir.
- COVID-19 Salgını
Punom Pen ilk COVID-19 vakasını 13 Mart 2020’de açıkladı. Teyit edilen vakaların sayısı Mart ayının ortalarından Nisan ayının ortasına kadar hafif derecede arttı. 31 Mayıs 2020 tarihi itibariyle 29’u hastaneden taburcu edilmiş ve bu tarihe kadar ölüm vakasının bulunmadığı yalnızca 30 teyit edilmiş vaka bulunmaktaydı. Teyit edilmiş vakaların çoğu yurtdışından gelmiştir. Şehir, etkili takip metodu ile virüsün topluma yayılmasını etkin bir şekilde kontrol altına almıştır.
16 Haziran 2020 tarihi itibariyle Kamboçya’da 57’si Kamboçyalı ve 71’i yabancı uyruklu olmak üzere toplam 128 teyit edilmiş vaka bulunmaktadır. 125 hasta taburcu edilmiştir ve şimdiye kadar vefat olmamıştır.
III . COVID-19’la Mücadele Kapsamında Önlemler
- Yönetim Yapısı
Kamboçya Sağlık Bakanlığı tarafından yayınlanan bir bildiriye göre; Hükümetin yaklaşımına ve daha geniş bir topluma uyumlu olacak şekilde COVID-19 salgınına karşılık vermek için etkili önlemler alınmıştır.
Hükümet COVID-19’la mücadele etmek için iki mekanizma oluşturdu: Kamboçya Krallığı Başbakanı Samdech HUN Sen’in önderliğinde COVID-19 ile Mücadele Ulusal Komitesi (18 Mart 2020 tarihli, 29 No’ lu Hükümet Kararı) ve Sağlık Bakanı Başkanlığı’ndaki COVID-19 ile Mücadele Bakanlıklararası Komitesi. Bu Bakanlıklararası komite aşağıdaki çalışma gruplarının yardımıyla faaliyet göstermektedir:
- Teknik operasyonlar ve destek ekibi
- Eğitim, Öğretim ve Halkla İlişkiler Çalışma Grubu (sağlık görevlileri için uluslararası bilgi, eğitim, toplumsal farkındalık, toplum eğitimi ve kapasite geliştirmeyi izlemekten sorumludur…).
Punom Pen Yönetimi ayrıca Punom Pen Valisi Sayın Khuong Sreng başkanlığında, üye olarak Sağlık Müdürü, Emniyet Amiri, Askeri İnzibat Birlikleri Başkomutanı ve bağlı kuruluşlar tarafından desteklenen COVID-19’un Kontrolü için Başkent Komitesi’ni kurdu.
- Temel önlemler ve müdahaleler
Mart 2020 tarihinden bu yana; sağlık bölümleri ve birimleri de dahil olmak üzere ilgili paydaşların katılımıyla Punom Pen Belediye Yönetimi, hastalıkla mücadele için 14 ilçenin idari başkanları aşağıdaki temel önlemleri uygulamaktadır:
- Facebook, radyo, TV, sesli ve yazılı mesajlar, afiş, sokaklar ve parklar v.b. çeşitli araçlarla yerel halk arasında COVID-19 farkındalığına yönelik eğitim yayınlarının yapılması.
- Hijyen uygulamaları (el yıkama), maske kullanma, sosyal mesafe vb. unsurlar dahil olmak üzere COVID-19’un yayılması konusunda taban örgütlenmelerini, yerel yönetimleri, gençleri ve özel sektörü ortaklaşa eğitim kampanyaları başlatmaya teşvik etmek.
- 540 hasta yatağı ve laboratuarı kapsayan dört adet yatan-hasta tesisi kurulması.
- Hastalığın yayılmasını kontrol etmek için 12 karantina ve 11 tarama merkezi kurulması.
- Enfeksiyonun ve yayılmasının kaynağı olabilecek dini etkinlikler, düğün ve spor aktiviteleri de dahil olmak üzere her türlü kitle toplanma etkinliklerinin ertelenmesi.
- Her türlü oyun ve eğlence merkezi, kumarhane, gece kulübü, birahane vb. yerlerin bir sonraki duyuruya kadar geçici olarak kapatılması.
- İnsanların evde kalmaya ve gereksiz yere dışarıya çıkmamaya teşvik edilmesi.
- Kamboçyalı yurttaşlar için sağlık taraması ve COVID-19 testleri geniş kapsamlıdır ve ücretsizdir.
- Yalan haberlerin yayılmasını ve taklit tıbbi cihazların dağıtımının önlenmesi için tedbirler alınması.
- Öğrenilmiş Dersler
COVID-19 ile Ulusal Mücadele Komitesi, Bakanlıklararası komiteye ve ilgili diğer başkent/eyalet komitelerine etkili rehberlik ve liderlik sağlamıştır. Bu komiteler halkın katılımı ile COVID-19 salgınına karşı çalışmalarını ve görevlerini etkin ve hızlı bir şekilde yerine getirmişlerdir.
Tüm paydaşların katılımı ve işbirliğiyle ayrıca Punom Pen halkının desteğiyle şehir, COVID-19 yayılma oranını düşük düzeyde tutmayı, teyit edilmiş COVID-19 pozitif vakalarını sınırlamayı ayrıca herhangi bir ölüm vakası yaşanmaması durumunu korumayı başarmıştır. İnsanlar bu gizli hastalığın etkisinin giderek daha fazla farkına vardı ve kişisel hijyen ( el yıkama, maske kullanma), sosyal mesafe, kitle toplantılarından kaçınma ayrıca yetkililerin diğer kilit rehberlik/önlemlerine uyarak çok çeşitli yöntemlerle ailelerini ve yaşadıkları toplumları nasıl koruyacaklarını hızla öğrendiler.
Punom Pen Yönetimi, aşağıdaki öğrenilmiş derslerin COVID-19 ile mücadelede kilit bileşenler olduğunu kaydetti:
- Kraliyet Yönetimi ve ilgili makamlar tarafından alınan önlemler etkili bir şekilde ve zamanında uygulanmıştır.
- Hayatın her kesiminden insanların aktif katılımı sağlanmıştır.
- Toplumdaki enfeksiyon kaynakları için COVID-19 Müdahale Ekibi’nin etkili çalışması ve takibi, pandeminin başarılı bir şekilde kontrol altına alınmasına katkıda bulunmuştur.
- Tüm Kamboçyalı yurttaşlara ücretsiz test ve tedavi sağlanmıştır.
- İleri Aşama
Krallıkta teyit edilen ilk COVID-19 vakasından bu yana Punom Pen Yönetimi, hastalığa karşı mücadelede ulusaltı bir idare ve aynı zamanda Bakanlıklararası Komite üyesi olarak görevini aktif ve sorumlu bir şekilde yerine getirmektedir. Önleyici tedbirleri uygulamaya, yerel yönetimlerin risk yönetimi yetkinliklerini güçlendirmeye, halk sağlığı sistemlerinin kapasitesini yükseltmeye ve olası bir ikinci dalgaya karşı cevap verebilirlik ve hazır bulunuşluk kapasitesini güçlendirmeye devam etmeliyiz.
Çok ihtiyatlı olmalıyız ve uluslararası havaalanları veya uluslararası giriş noktaları, yurtdışından gelen insanların giriş yaptıkları kapılar dahil yüksek riskli alanlara odaklanmalıyız. Aynı zamanda başkentteki, bölgelerdeki ve toplumdaki vatandaşların refahını da gözlemlemeliyiz. Punom Pen Yönetimi, COVID-19 ile mücadelede Kamboçya Kraliyet Yönetimi tarafından ortaya konan önlemleri uygulamaya devam edecek ve COVID-19’un geniş çaplı salgınına yanıt vermek amacıyla ulusal ve uluslararası topluma katılmaya hazır olacaktır. Başarımıza kayıtsız kalmamalıyız. Yabancı arkadaşlarımızdan COVID-19 ile mücadelede en iyi uygulamalarını ve deneyimlerini öğrenmeliyiz.
(31 Mayıs 2020 itibariyle)
